Als je me zou vragen om de ideale boerderij van dit moment te beschrijven, dan komt mijn peasmaker van deze week, biologisch voedselparadijs Quinta do Arneiro, behoorlijk dichtbij.
Quinta do Arneiro van peasmaker Luisa Almeida is een biologische boerderij in Azueira, een uurtje van Lissabon. De boerderij is sinds 1967 in de familie en is van origine een monocultuur perenboerderij met 30 hectare Rocha peren. In 2007 besluit Luisa haar boekwinkel achter zich te laten en de boerderij over te nemen van haar vader.
Luisa leert al vroeg dat de perenmarkt er eentje is met veel uitdagingen. De opbrengst is afhankelijk van het weer en de marktprijs en je weet vaak pas na een jaar wat de peren opleveren. Ze ziet dat de boer door zijn beperkte machtspositie vaak aan het kortste eind trekt. Luisa besluit om het tot haar missie te maken omdat te veranderen. Zij wil laten zien dat voedsel en het telen daarvan waarde heeft.
Deze missie doet Luisa in 2011 besluiten om de boerderij een totaal andere wending te geven. Meer samenwerking met de natuur, producten telen met een goed verhaal en die verkopen via eigen afzetkanalen. Zo kan ze maximaal waarde toevoegen en houdt ze marge en invloed in eigen hand. Maar ja, hoe doe je dat? Gelukkig hoeft ze het wiel daarvoor niet zelf uit te vinden. Luisa gaat kijken bij Riverford farms in de UK, tot op de dag van vandaag de grote inspiratiebron voor haar quinta.
Nu in 2024 is de oude perenboerderij niet meer te herkennen. Deze heeft plaatsgemaakt voor 28 hectare seizoensgebonden en biologische groente- en fruitteelt in volle grond en kassen. Het eigen merk en afzetkanalen staan als een huis. In het weekend wordt de oogst verkocht op markten in Lissabon en Cascais en er worden wekelijks 850 groenteboxen bezorgd in de regio. Op het erf is de meest prachtige boerderijwinkel te vinden waar het groente en fruit verkocht wordt en vorig jaar is daar een zuurdesembakkerij bij gekomen.
Doordat de hele keten in eigen hand is, wordt er praktisch niets verspild. Wat over is van de boxen gaat mee naar de markt. De minder perfect uitziende oogst en wat over is van de winkel krijgt een bestemming in sauzen, soepen, jam en ander lekkers gemaakt in eigen productiekeuken. En ja, dit vraagt allemaal om een enorme hoeveelheid arbeid. Er werken 36 mensen op de boerderij en die zijn vrijwel allemaal in vaste dienst. Ik oogst broccoli, plant sla en (Nederlandse!) aardbeien met het diverse team. Ik voel me al snel thuis in de groep en ervaar naast gezelligheid ook een sterk verantwoordelijkheidsgevoel.
Als je dit allemaal zo leest dan denk je vast: dit kunstwerk is af. Maar Louisa heeft een scherp oog voor schoonheid en haar meesterwerk kan dan ook altijd mooier. Rust is haar vreemd. Ik zie haar in de dagen dat ik meewerk van hot naar haar vliegen en een momentje met haar vinden is ook niet makkelijk. Maar haar tomeloze ambitie zorgt ervoor dat deze plek een inspirerend voedselparadijs geworden is.
Als ik Luisa vraag hoe ze de toekomst ziet van haar boerderij, dan is ze daar helder in. De overgang van een gangbare monocultuur naar een divers biologisch tuinbouwbedrijf is pas het begin. Want ook van de huidige vorm van Quinta do Arneiro verwacht Luisa dat de houdbaarheid zal verstrijken. Watertekort zal overal in de wereld een issue worden en zeker in Portugal. Daarom experimenteert Luisa nu samen met haar zoon Duarte met een hectare agroforestry, wat volgens hen dé productiemethode van de toekomst is. Geen dichtbegroeid voedselbos, maar eentje met veel ruimte voor groenteteelt.
En omdat Luisa altijd bezig is met hoe haar levenswerk nóg mooier kan worden, heeft ze nog een droom: haar eigen school. Niet voor kinderen, maar voor volwassen. Zodat nog meer mensen kunnen leren en ervaren hoe waardevol en mooi ons voedsel is.
Kun jij Luisa verder helpen?
Op het terrein van Quinta do Arneiro is een prachtig restaurant aanwezig waarvoor Luisa een nieuwe uitbater zoekt die wil gaan koken met al het lekkers dat van het land komt. Ken je of ben zo iemand? Laat van je horen!
🌱 Geniet je van mijn verhalen en wil je mijn missie steunen? Neem dan ook je Petje Af & join the grouppeas 🌱
